Επειδή σ' αυτές εδώ τις σελίδες, δεν υπάρχουν για μας χυδαίες και κόσμιες λέξεις, καλές και κακές λέξεις, παρά μόνον λέξεις, διαβάστε παρακάτω κάτι ωραίο, έναν συσχετισμό, του Γεωργίου Καραϊσκάκη με τους Κοζάκους της Ρωσίας, από την εφημερίδα των Πομάκων της Θράκης "Ζαγάλισα". Μόνο που εμείς συμπληρώσαμε τα κενά των λέξεων, που άφησε να εννοηθούν η "Ζαγάλισα".
1821: Η Επανάσταση των Ηρώων. Η αθυροστομία στην υπηρεσία του Αγώνα. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και οι... Κοζάκοι!Αποφασίσαμε το φετινό αφιέρωμα στην επανάσταση του 1821, να είναι λίγο…αθυρόστομο, ελπίζοντας παρόλα αυτά ότι οι νοήμονες αναγνώστες μας δεν θα παρασυρθούν από μικροαστικά ανακλαστικά και την ψευδο-ηθική των υποκριτών, αλλά θα αντιμετωπίσουν την αθυροστομία του μεγάλου ήρωα Γεώργιου Καραϊσκάκη (στον οποίο θα αναφερθούμε) ως έκφραση πνεύματος ελευθερίας και αποτίναξης του οθωμανικού ζυγού, από τον οποίο εμείς οι Πομάκοι δεν έχουμε απελευθερωθεί ακόμα.
Μόνο εάν δούμε τον ποταμό βρισιών που εκστόμιζε ο μεγάλος Ήρωας, μέσα στο πλαίσιο των συνθηκών που βίωνε και της τυραννικής καταπίεσης, θα τον δικαιολογήσουμε και θα τον απολαύσουμε.
Την 1ην Ιουλίου 1823 ο Μαχμούτ πασάς έστειλε στον Γ. Καραϊσκάκη την παρακάτω επιστολή, δίνοντάς του διορία 15 ημερών, για να προσκυνήσει:
«Με αποκαλούν Μαχμούτ πασά Σκόδρα. Είμαι πιστός, τίμιος. Το στράτευμά μου το περισσότερον σύγκειται από Χριστιανούς. Εδιορίσθην από τον Σουλτάνον να ησυχάσω τους λαούς. Δεν θέλω να χύσω αίμα. Μη γένοιτο. Όποιος θέλει να είναι με εμένα, πρέπει να είναι πλησίον μου. Όποιος δεν θέλει ας καρτερεί τον πόλεμό μου. Δέκα πέντε ημέρας σας δίδω καιρόν να σκεφτείτε».
Ο Καραϊσκάκης αφού διάβασε το τελεσίγραφο του πασά του απάντησε αμέσως με το δικό του ιδιαίτερο τρόπο:
«Μου γράφεις ένα μπουγιουρντί, λέγεις να προσκυνήσω κι εγώ, πασά μου, ρώτησα τον π(ούτσο)... μου τον ίδιον κι αυτός μου αποκρίθηκε να μην σε προσκυνήσω…».
Με ακατάσχετο υβρεολόγιο «έλουσε» το 1823 και τον απεσταλμένο του Τούρκου στρατιωτικού αρχηγού των Τρικάλων, Σιλιχτάρ Μπόδα, όταν εκείνος πήγε να τον συναντήσει «Έλα σκατότουρκε, έλα να ακούσεις τα κέρατά σας, γαμ(ημένε)... Τι θαρρεύσετε κερατάδες… Δεν εντρέπεσθε να ζητείτε ’’από ημάς’’ συνθήκην με έναν κοτζάμ σκατο-Σουλτάνο Μαχμούτην –να τον χέσω και αυτόν και τον Βεζύρην σας και τον Σιλιχτάρ Μπόδα την πουτ(άνα)….».
Στις μάχες προκειμένου να εκνευρίσει και να υποτιμήσει τους Τούρκους έβγαινε από τα ταμπούρια, πηδούσε πάνω σε ψηλούς βράχους σήκωνε τη φουστανέλα και τους έδειχνε τα οπίσθιά του…
Όπως γράφει ο Δημήτρης Φωτιάδης στην βιογραφία του «ο Καραϊσκάκης κουβαλούσε πάντα μαζί του, ένα γυναικείο παλιόβρακο, γνωστό σ’ όλο το ασκέρι του με τ’ όνομα: "το βρακί της Κατερίνας, που το φόραγε στους φοβιτσιάρηδες".
Όσοι δείλιαζαν στη μάχη ή φοβόντουσαν να στρατολογηθούν, τους έπιανε ο Καραϊσκάκης και τους υποχρέωνε δημόσια να φορέσουν το βρακί της Κατερίνας… Οι δειλοί, που υποχρεώθηκαν να το φορέσουν, γίνονταν περίγελως και συχνά εξαφανίζονταν γιατί δεν άντεχαν την ντροπή….
Ακόμα και στο νεκροκρέβατό του, αναφερόμενος σε αυτόν που τον πυροβόλησε ύπουλα, ο Καραϊσκάκης είπε:
«Ξέρω τον αίτιο κι αν ζήσω θα τον γ(αμήσω)…, ειδέ και πεθάνω ας μου κλάσουνε τον π(ούτσο)…»
Όποτε ο Καραϊσκάκης πολεμούσε εναντίον των Τούρκων, οι βρισιές συνόδευαν απαραιτήτως τα βόλια του…
Η γνώμη όσων γνώρισαν το Γεώργιο Καραϊσκάκη και πολέμησαν μαζί του δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης για το σύνολο των προτερημάτων που τον χαρακτήριζαν. Ο ίδιος ο Κιουταχής είχε αναγνωρίσει την αξία του, αρεσκόμενος μάλιστα να αντιμετωπίζει τις μεταξύ τους μάχες, από το Μεσολόγγι (1825) έως την πολιορκία της Ακρόπολης (1827) ως προσωπικές μονομαχίες. Ο μεγαλύτερος, μαζί με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, πολέμαρχος του 1821 ήταν ένας άνδρας «ακούραστος εις τους αγώνας» (Χριστόφορος Περραιβός), «μεγαλόδωρος και ευεργετικός» (Γεώργιος Γαζής), «αρείτολμος και καλός στρατηγός» (Σπυρομήλιος), «ατρόμητος» (Ιωάννης Κωλέττης), με «νουν ακατέργαστον αλλά γεννητικότατον και οξύτατον» (Παναγιώτης Σούτσος) και «επίμονον γενναιότητα» (Andre Louis Gosse, Ελβετός φιλέλληνας γιατρός). Όπως έγραψε ο Νικόλαος Κασομούλης ήταν «Αρχηγός» με άλφα κεφαλαίο.
Όμως και άλλοι λαοί έζησαν την οθωμανική σκλαβιά και είχαν τη δύναμη να αντισταθούν, να τσακίσουν τους δυνάστες και να τους περιλούσουν, από πάνω μέχρι κάτω, με πλούσια κοσμητικά επίθετα και ιδιαίτερα τους οθωμανούς Σουλτάνους. Φαίνεται ότι το ελεύθερο πνεύμα σε στιγμές κρίσιμες για την επιβίωση των λαών εκφράζεται μέσα από ένα άλλο λεξιλόγιο, το οποίο με την ειρωνεία και την ύβρι δίνει κουράγιο και αναπτερώνει το ηθικό των ανθρώπων.
Ακριβώς αυτό έπραξαν το 1667, πολλά χρόνια πριν τον Γ. Καραϊσκάκη, οι περήφανοι Κοζάκοι, Ζαπαρόζτσι (Запорожцы), που κατοικούσαν στην νοτιοανατολική Ρωσία στα εδάφη γύρω από τον κάτω Δνείπερο, στην σημερινή Ουκρανία. Παρά το γεγονός ότι νίκησαν σε μάχη τον Οθωμανικό στρατό, ο Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τους απηύθυνε με επιστολή την απαίτησή του να υποταχθούν και να πάψουν να παρενοχλούν τους υποτελείς του, Τάταρους της Κριμαίας.
Οι Κοζάκοι, το 1667, με ηγέτη τον Ιβάν Σίρκο, συγκεντρώθηκαν στο Ζαπαρόγκ και απάντησαν στην επιστολή του Σουλτάνου Μεχμέτ Δ’ με βρισιές και προσβολές που θα… ζήλευε και ο ίδιος ο Καραϊσκάκης.
Η επιστολή του σουλτάνου Μαχμούτ Δ’ προς τους Κοζάκους, το 1667:
«Ημείς ο Σουλτάνος, υιός του Μωάμεθ, αδελφός του Ηλίου και της Σελήνης, εγγονός και Αντιβασιλεύς του Θεού, Κύριος των Βασιλείων της Μακεδονίας, Βαβυλώνος, Ιερουσαλήμ, Άνω και Κάτω Αιγύπτου, Αυτοκράτωρ των αυτοκρατόρων, Ηγεμών των ηγεμόνων, εξαίρετος Ιππότης, Ανίκητος, Πιστός Φρουρός του Τάφου του Ιησού Χριστού, Θεματοφύλαξ επιλεγμένος από τον ίδιο τον Θεό, Ελπίδα και Παρηγορία των Μωαμεθανών, Μεγάλος Υπερασπιστής των Χριστιανών, διατάσσω εσάς τους Κοζάκους Ζαπαρόζτσι, να υποταχθείτε σε μένα εθελοντικά, χωρίς καμία αντίσταση και να σταματήσετε να με απασχολείτε με τις επιθέσεις σας».
Και η απάντηση των περήφανων Kοζάκων:
Ω σουλτάνε, Τούρκε διάβολε και καταραμένε συγγενή του Εωσφόρου. Τι διάολο ιππότης είσαι συ, που δεν μπορείς ούτε σκατζόχοιρο να σφάξεις με τον γυμνό πισινό σου; Ο διάβολος χέζει κι ο στρατός σου τρώει. Γιε σκύλας, δεν θα γίνουμε υποτελείς σου. Δεν φοβόμαστε τον στρατό σου. Θα σε πολεμήσουμε από στεριά και θάλασσα και θα σου «βατέψουμε» τη μάνα.
Βαβυλωνικό κρεμμύδι, Μακεδόνα αμαξά, μπυράρη της Ιερουσαλήμ, κατσικογάμη της Αλεξάνδρειας, χοιροβοσκέ της Άνω και Κάτω Αιγύπτου, γουρούνι της Αρμενίας κλέφτη της Ουκρανίας, κίναιδε της Ανατολής, δήμιε της Ρωσίας και ηλίθιε όλου του κόσμου και του υποκόσμου, βλάκα ενώπιον του Θεού, εγγονέ του φιδιού και κράμπα του «πουλιού» μας. Μουσούδα γουρουνιού, κώλε αγελάδας, κοπρόσκυλο του σφαγείου!
Με τους παραπάνω τίτλους σε στολίζουν οι Κοζάκοι Ζαπορόζτσι, υπάνθρωπε. Και για να τελειώνουμε, επειδή δεν ξέρουμε την ημερομηνία καθώς δεν έχουμε ημερολόγιο, αλλά επειδή η ημέρα εδώ είναι ίδια με εκεί που βρίσκεσαι εσύ… φίλα μας τον πισινό!
Ο αρχηγός Ιβάν Σίρκο και όλοι οι Κοζάκοι Ζαπαρόζτσι».
ΠΗΓΕΣ
Γ. Γαζής: Βιογραφία των Hρώων Μάρκου Μπότσαρη και Καραϊσκάκη (1828)
Δημ. Αινιάν: Η βιογραφία του στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη (1903)
Μαρία Ευθυμίου (καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών): Βρίζοντας και Πολεμώντας,
εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 26.3.2011 κ.ά.
Ζαγάλισα, Τεύχος 77, Φεβρουάριος - Μάρτιος 2015
1821: Η Επανάσταση των Ηρώων. Η αθυροστομία στην υπηρεσία του Αγώνα. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και οι... Κοζάκοι!Αποφασίσαμε το φετινό αφιέρωμα στην επανάσταση του 1821, να είναι λίγο…αθυρόστομο, ελπίζοντας παρόλα αυτά ότι οι νοήμονες αναγνώστες μας δεν θα παρασυρθούν από μικροαστικά ανακλαστικά και την ψευδο-ηθική των υποκριτών, αλλά θα αντιμετωπίσουν την αθυροστομία του μεγάλου ήρωα Γεώργιου Καραϊσκάκη (στον οποίο θα αναφερθούμε) ως έκφραση πνεύματος ελευθερίας και αποτίναξης του οθωμανικού ζυγού, από τον οποίο εμείς οι Πομάκοι δεν έχουμε απελευθερωθεί ακόμα.
Μόνο εάν δούμε τον ποταμό βρισιών που εκστόμιζε ο μεγάλος Ήρωας, μέσα στο πλαίσιο των συνθηκών που βίωνε και της τυραννικής καταπίεσης, θα τον δικαιολογήσουμε και θα τον απολαύσουμε.
Την 1ην Ιουλίου 1823 ο Μαχμούτ πασάς έστειλε στον Γ. Καραϊσκάκη την παρακάτω επιστολή, δίνοντάς του διορία 15 ημερών, για να προσκυνήσει:
«Με αποκαλούν Μαχμούτ πασά Σκόδρα. Είμαι πιστός, τίμιος. Το στράτευμά μου το περισσότερον σύγκειται από Χριστιανούς. Εδιορίσθην από τον Σουλτάνον να ησυχάσω τους λαούς. Δεν θέλω να χύσω αίμα. Μη γένοιτο. Όποιος θέλει να είναι με εμένα, πρέπει να είναι πλησίον μου. Όποιος δεν θέλει ας καρτερεί τον πόλεμό μου. Δέκα πέντε ημέρας σας δίδω καιρόν να σκεφτείτε».
Ο Καραϊσκάκης αφού διάβασε το τελεσίγραφο του πασά του απάντησε αμέσως με το δικό του ιδιαίτερο τρόπο:
«Μου γράφεις ένα μπουγιουρντί, λέγεις να προσκυνήσω κι εγώ, πασά μου, ρώτησα τον π(ούτσο)... μου τον ίδιον κι αυτός μου αποκρίθηκε να μην σε προσκυνήσω…».
Με ακατάσχετο υβρεολόγιο «έλουσε» το 1823 και τον απεσταλμένο του Τούρκου στρατιωτικού αρχηγού των Τρικάλων, Σιλιχτάρ Μπόδα, όταν εκείνος πήγε να τον συναντήσει «Έλα σκατότουρκε, έλα να ακούσεις τα κέρατά σας, γαμ(ημένε)... Τι θαρρεύσετε κερατάδες… Δεν εντρέπεσθε να ζητείτε ’’από ημάς’’ συνθήκην με έναν κοτζάμ σκατο-Σουλτάνο Μαχμούτην –να τον χέσω και αυτόν και τον Βεζύρην σας και τον Σιλιχτάρ Μπόδα την πουτ(άνα)….».
Στις μάχες προκειμένου να εκνευρίσει και να υποτιμήσει τους Τούρκους έβγαινε από τα ταμπούρια, πηδούσε πάνω σε ψηλούς βράχους σήκωνε τη φουστανέλα και τους έδειχνε τα οπίσθιά του…
Όπως γράφει ο Δημήτρης Φωτιάδης στην βιογραφία του «ο Καραϊσκάκης κουβαλούσε πάντα μαζί του, ένα γυναικείο παλιόβρακο, γνωστό σ’ όλο το ασκέρι του με τ’ όνομα: "το βρακί της Κατερίνας, που το φόραγε στους φοβιτσιάρηδες".
Όσοι δείλιαζαν στη μάχη ή φοβόντουσαν να στρατολογηθούν, τους έπιανε ο Καραϊσκάκης και τους υποχρέωνε δημόσια να φορέσουν το βρακί της Κατερίνας… Οι δειλοί, που υποχρεώθηκαν να το φορέσουν, γίνονταν περίγελως και συχνά εξαφανίζονταν γιατί δεν άντεχαν την ντροπή….
Ακόμα και στο νεκροκρέβατό του, αναφερόμενος σε αυτόν που τον πυροβόλησε ύπουλα, ο Καραϊσκάκης είπε:
«Ξέρω τον αίτιο κι αν ζήσω θα τον γ(αμήσω)…, ειδέ και πεθάνω ας μου κλάσουνε τον π(ούτσο)…»
Όποτε ο Καραϊσκάκης πολεμούσε εναντίον των Τούρκων, οι βρισιές συνόδευαν απαραιτήτως τα βόλια του…
Η γνώμη όσων γνώρισαν το Γεώργιο Καραϊσκάκη και πολέμησαν μαζί του δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης για το σύνολο των προτερημάτων που τον χαρακτήριζαν. Ο ίδιος ο Κιουταχής είχε αναγνωρίσει την αξία του, αρεσκόμενος μάλιστα να αντιμετωπίζει τις μεταξύ τους μάχες, από το Μεσολόγγι (1825) έως την πολιορκία της Ακρόπολης (1827) ως προσωπικές μονομαχίες. Ο μεγαλύτερος, μαζί με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, πολέμαρχος του 1821 ήταν ένας άνδρας «ακούραστος εις τους αγώνας» (Χριστόφορος Περραιβός), «μεγαλόδωρος και ευεργετικός» (Γεώργιος Γαζής), «αρείτολμος και καλός στρατηγός» (Σπυρομήλιος), «ατρόμητος» (Ιωάννης Κωλέττης), με «νουν ακατέργαστον αλλά γεννητικότατον και οξύτατον» (Παναγιώτης Σούτσος) και «επίμονον γενναιότητα» (Andre Louis Gosse, Ελβετός φιλέλληνας γιατρός). Όπως έγραψε ο Νικόλαος Κασομούλης ήταν «Αρχηγός» με άλφα κεφαλαίο.
Όμως και άλλοι λαοί έζησαν την οθωμανική σκλαβιά και είχαν τη δύναμη να αντισταθούν, να τσακίσουν τους δυνάστες και να τους περιλούσουν, από πάνω μέχρι κάτω, με πλούσια κοσμητικά επίθετα και ιδιαίτερα τους οθωμανούς Σουλτάνους. Φαίνεται ότι το ελεύθερο πνεύμα σε στιγμές κρίσιμες για την επιβίωση των λαών εκφράζεται μέσα από ένα άλλο λεξιλόγιο, το οποίο με την ειρωνεία και την ύβρι δίνει κουράγιο και αναπτερώνει το ηθικό των ανθρώπων.
Ακριβώς αυτό έπραξαν το 1667, πολλά χρόνια πριν τον Γ. Καραϊσκάκη, οι περήφανοι Κοζάκοι, Ζαπαρόζτσι (Запорожцы), που κατοικούσαν στην νοτιοανατολική Ρωσία στα εδάφη γύρω από τον κάτω Δνείπερο, στην σημερινή Ουκρανία. Παρά το γεγονός ότι νίκησαν σε μάχη τον Οθωμανικό στρατό, ο Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τους απηύθυνε με επιστολή την απαίτησή του να υποταχθούν και να πάψουν να παρενοχλούν τους υποτελείς του, Τάταρους της Κριμαίας.
Οι Κοζάκοι, το 1667, με ηγέτη τον Ιβάν Σίρκο, συγκεντρώθηκαν στο Ζαπαρόγκ και απάντησαν στην επιστολή του Σουλτάνου Μεχμέτ Δ’ με βρισιές και προσβολές που θα… ζήλευε και ο ίδιος ο Καραϊσκάκης.
Η επιστολή του σουλτάνου Μαχμούτ Δ’ προς τους Κοζάκους, το 1667:
«Ημείς ο Σουλτάνος, υιός του Μωάμεθ, αδελφός του Ηλίου και της Σελήνης, εγγονός και Αντιβασιλεύς του Θεού, Κύριος των Βασιλείων της Μακεδονίας, Βαβυλώνος, Ιερουσαλήμ, Άνω και Κάτω Αιγύπτου, Αυτοκράτωρ των αυτοκρατόρων, Ηγεμών των ηγεμόνων, εξαίρετος Ιππότης, Ανίκητος, Πιστός Φρουρός του Τάφου του Ιησού Χριστού, Θεματοφύλαξ επιλεγμένος από τον ίδιο τον Θεό, Ελπίδα και Παρηγορία των Μωαμεθανών, Μεγάλος Υπερασπιστής των Χριστιανών, διατάσσω εσάς τους Κοζάκους Ζαπαρόζτσι, να υποταχθείτε σε μένα εθελοντικά, χωρίς καμία αντίσταση και να σταματήσετε να με απασχολείτε με τις επιθέσεις σας».
Και η απάντηση των περήφανων Kοζάκων:
Ω σουλτάνε, Τούρκε διάβολε και καταραμένε συγγενή του Εωσφόρου. Τι διάολο ιππότης είσαι συ, που δεν μπορείς ούτε σκατζόχοιρο να σφάξεις με τον γυμνό πισινό σου; Ο διάβολος χέζει κι ο στρατός σου τρώει. Γιε σκύλας, δεν θα γίνουμε υποτελείς σου. Δεν φοβόμαστε τον στρατό σου. Θα σε πολεμήσουμε από στεριά και θάλασσα και θα σου «βατέψουμε» τη μάνα.
Βαβυλωνικό κρεμμύδι, Μακεδόνα αμαξά, μπυράρη της Ιερουσαλήμ, κατσικογάμη της Αλεξάνδρειας, χοιροβοσκέ της Άνω και Κάτω Αιγύπτου, γουρούνι της Αρμενίας κλέφτη της Ουκρανίας, κίναιδε της Ανατολής, δήμιε της Ρωσίας και ηλίθιε όλου του κόσμου και του υποκόσμου, βλάκα ενώπιον του Θεού, εγγονέ του φιδιού και κράμπα του «πουλιού» μας. Μουσούδα γουρουνιού, κώλε αγελάδας, κοπρόσκυλο του σφαγείου!
Με τους παραπάνω τίτλους σε στολίζουν οι Κοζάκοι Ζαπορόζτσι, υπάνθρωπε. Και για να τελειώνουμε, επειδή δεν ξέρουμε την ημερομηνία καθώς δεν έχουμε ημερολόγιο, αλλά επειδή η ημέρα εδώ είναι ίδια με εκεί που βρίσκεσαι εσύ… φίλα μας τον πισινό!
Ο αρχηγός Ιβάν Σίρκο και όλοι οι Κοζάκοι Ζαπαρόζτσι».
ΠΗΓΕΣ
Γ. Γαζής: Βιογραφία των Hρώων Μάρκου Μπότσαρη και Καραϊσκάκη (1828)
Δημ. Αινιάν: Η βιογραφία του στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη (1903)
Μαρία Ευθυμίου (καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών): Βρίζοντας και Πολεμώντας,
εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 26.3.2011 κ.ά.
Ζαγάλισα, Τεύχος 77, Φεβρουάριος - Μάρτιος 2015
