(Οι Έλληνες πεθαίνουν ήρωες στα μέτωπα των Πολέμων, γιατί τέτοιοι γεννιούνται. Αργ. Δαγκ.)
Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) Βασίλειος Κ. Γύφτος |
Εμείς ξέρουμε για τους Έλληνες αεροπόρους και “εφιαλτικά όνειρα” των τούρκων εισβολέων που τους έχει γίνει η ζωή κόλαση, κάθε φορά που οι πιλαφατζίδες στρατηγοί τους, πτέραρχοι, τους στέλνουν βόλτα να... ξεμουδιάσουν στο ένα και μοναδικό Ελληνικό Αιγαίο.
Δεν ξέρουμε τίποτα, για τους Έλληνες χειριστές ιπταμένους που κάθισαν ή κάθονται σε χειριστήρια ξένων πολεμικών αεροσκαφών, στις ΗΠΑ είναι εκατοντάδες, όχι σύγχρονοι που θα νομίσει κάποιος, αλλά παλιοί, μετέχοντες και στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους.
Σήμερα θα σας παρουσιάσω έναν τέτοιο, τον Ανθυποπλοίαρχο (Ι) Βασίλειο Κ. Γύφτο, επίθετο σημαδιακό, χωρίς να διευκρινίζεται πουθενά, αν είναι και φυλή, γύφτος. Μάλλον όχι, θα είναι προσωνύμιο που το κουβάλησε ως την Αμερική, και εκεί το έκανε πιθανώς, επίθετο “Γύφτος”.
*/*
Το σμήνος του Γύφτου στο "Μπίσμαρκ Σηι" |
Ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι) Βασίλειος Κ. Γύφτος, γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1922 στο Πίτσφιελντ της Μασαχουσέτης, και ήταν γιος του Κωνσταντίνου Γύφτου του Σαράντου από τον Άγιο Πέτρο της Αρκαδίας, και της Ελένης Πανέση από τον Άγιο Πέτρο Κιλκίς.
Ήταν ένας από τους πέντε γιούς που είχε το ζευγάρι, και σύμφωνα με τον Πέτρο, τον αδελφό του Βασιλείου, ο πατέρας τους ήταν πάρα πολύ υπερήφανος που κατάφερε να αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα, και συνήθιζε να τους λέει ότι δεν θα επέτρεπε στο εξής να ακούσει από κανέναν, κανέναν κακό λόγο για τη νέα του πατρίδα.
Ωστόσο, όχι μόνο δεν απεμπόλησε την καταγωγή του, αλλά μεγάλωσε τα παιδιά του και με τα ελληνικά ήθη και έθιμα, ιδεώδη, μαθαίνοντάς τους και την ελληνική γλώσσα. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα έγγραφα τα οποία κατέθεσε ο νεαρός κατά την κατάταξή του στο Ναυτικό, όπως αυτά προκύπτουν από τον Στρατιωτικό του Φάκελο.
Στο ένα από τα δυο αεροσκάφη κάθεται ο Γύφτος |
Ο Γύφτος όρθιος από αριστερά |
Ο Βασίλειος απεφοίτησε από το Λύκειο του Πίτσφιελντ το 1940, και πιθανότατα, όπως πολλοί άλλοι Ελληνοαμερικανοί, παρακινημένοι από την περιβόητη επιδρομή στο Περλ Χάρμπορ (Λιμάνι των Μαργαριταριών), αλλά και τον αγώνα της Ελλάδας εναντίον του Άξονος στην Ευρώπη, κατατάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ. Εντάχθηκε σε κάποια κατώτερη εκπαιδευτική βαθμίδα του Πολεμικού Ναυτικού, παράλληλα όμως, παρακολουθούσε και τα μαθήματα του Κολεγίου του “Αμχερστ” της Μασαχουσέτης, ελπίζοντας να καταφέρει κάποια στιγμή, να γίνει πιλότος της Ναυτικής Αεροπορίας.
Κλήθηκε να παρακολουθήσει την προ-πτητική εκπαίδευση στο NPFS (Ναυτική Σχολή για Χειριστές Πολεμικών Αεροσκαφών) στο Τσάπελ Χιλ στις 3 Ιουνίου του 1943, το οποίο περιελάμβανε κυρίως φυσική κατάσταση, στίβο, στρατιωτική άσκηση, και εκπαίδευση στα βασικά της ναυτικής υπηρεσίας και θέματα που αφορούσαν “Εκπαίδευση Εδάφους”.
Στις 25 Αυγούστου 1943, παρουσιάστηκε στον Αερο-Μπούνκερ Χιλ. (Οχυρωμένο Λόφο) για την αρχική πτητική του εκπαίδευση, και μετά από τρεις μήνες στις 23 Νοεμβρίου 1943, μετατέθηκε για την ενδιάμεση πτητική εκπαίδευση στο “Κέντρο Εκπαιδεύσεως NATC”.
Την 1η Μαΐου του 1944, πήρε το “ξιφάκι” του ως Σημαιοφόρος (Ι) USNR, αποκτώντας με υπερηφάνεια και τα πολυπόθητα “Χρυσά φτερά” του Ιπταμένου Χειριστού του Πολεμικού Ναυτικού. Από αυτό το σημείο και μετά, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία σχετικά με την περαιτέρω εκπαίδευση του.
Οι πέντε (5) Γύφτοι, τα αδέρφια. |
Είναι βέβαιο ότι πέρασε την αξιολόγηση προσνηώσεων σε αεροπλανοφόρα, πιθανότατα στο “Nας Γκλένβιου” του Ιλινόις, ή στο “Νας Νορφολκ”, της Βιρτζίνια, και αργότερα προωθήθηκε για επιχειρησιακή εκπαίδευση και πάλι σε Μοίρα Μαχητικών Αεροσκαφών.
Από φωτογραφικά στοιχεία αυτή η Μοίρα ήταν η “VF-37”, με την οποία ο έτερος Ελληνοαμερικανός πιλότος του Ναυτικού, Φρανκ Σαρρής, διέπρεψε το 1944 επιχειρώντας από το αεροπλανοφόρο “USS Σάνγκαμον”.
Σύμφωνα με την ιστορία της Μοίρας, από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο του 1944, η Μονάδα βρισκόταν στον Αεροναύσταθμο Nας της Ντεϋτόνα, εκπαιδευομένη για τις επικείμενες επιχειρήσεις. Οι δυο αυτοί Ελληνοαμερικανοί “άσσοι” των αιθέρων, πρέπει να συναντήθηκαν και να συνεκπαιδεύτηκαν μαζί σε κάποιο γενικό πλαίσιο, χρονοδιάγραμμα της εκπαιδεύσεώς τους.
EΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ
|
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι πιλότοι ενημερώθηκαν ότι η μοίρα τους θα επιχειρούσε στο “USS Μπίσμαρκ Σηι CVE-95”, στο οποίο επιβιβάστηκαν στις 5 Σεπτεμβρίου 1944 από την προβλήτα Nας του Σαν Ντιέγκο.
Τα παράσημα του Γύφτου. |
«Απονέμεται για ηρωισμό και εξαιρετικά επιτεύγματα σε πτήσεις ως πιλότος καταδιωκτικού αεροπλάνου της Μοίρας Composite Squadron EIGHTY SIX, προσαρτημένης στο USS BISMARCK SEA, ενάντια στις εχθρικές ιαπωνικές δυνάμεις στα νησιά των Φιλιππίνων από τις 12 έως τις 14 Ιανουαρίου 1945. Ολοκληρώνοντας την εικοστή του πολεμική αποστολή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Ανθυποπλοίαρχος (Ι), (τότε Σημαιοφόρος (Ι)) Giftos, συνέβαλε ουσιαστικά στην επιτυχία της Μοίρας του. Το θάρρος και η αφοσίωσή του στο καθήκον απέναντι σε αντιαεροπορικά πυρά είναι σύμφωνα με τις υψηλότερες παραδόσεις της Ναυτικής Υπηρεσίας των Ηνωμένων Πολιτειών».
Το σκάφος του Γύφτου Ν37 |
Ο Γύφτος και οι σύντροφοί του στη Μοίρα συνέχισαν την εκπαίδευσή τους από το κατάστρωμα του πλοίου, και στις 16 Οκτωβρίου το “CVE-95” αποπλέει με την συνοδεία του για το Περλ Χάρμπορ. Εννέα ημέρες αργότερα, αναχώρησαν για την Ατόλη Ένιγουέτοκ στις νήσους Μάρσαλ για να αναλάβουν υπηρεσία, φτάνοντας την 1η Νοεμβρίου 1944. Εκεί, το “USS Μπίσμαρκ Σηι” προσαρτήθηκε στην Δύναμη Κρούσης “12.2”, και την επόμενη μέρα μαζί με τα υπόλοιπα πλοία κατευθύνθηκαν προς το Ουτίλχι, όπου έφτασαν στις 4 Νοεμβρίου.
Οι πρώτες αποστολές του αεροπλανοφόρου και της αεροπορικής του Πτέρυγας, ήταν η συνοδεία των νηοπομπών στο Μιντανάο. Τόσο τα “FM-2” όσο και τα “TBF Άβενγκερς”, πραγματοποίησαν εκατοντάδες περιπολίες αέρος (CAP), και ανθυποβρυχιακές περιπολίες προστατεύοντας τις συμμαχικές νηοπομπές.
Κατά τη διάρκεια της 21ης Νοεμβρίου, το “CVE-95” δέχθηκε μια ανεπιτυχή προσβολή από ένα βομβαρδιστικό αεροσκάφος “Ki-45 Νικ”, το οποίο κατάφερε να αποφύγει τα αμερικανικά καταδιωκτικά που προστάτευαν την αμερικανική αρμάδα.
Οκτώ ημέρες αργότερα, η “VC-86” απενήωσε εννέα FM-2 και εννέα TBF στο αεροδρόμιο Πιτυίλου στις νήσους Άντμιραλ, από το οποίο θα επιχειρούσε μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου. Κατά τη διάρκεια αυτή ενισχύθηκε με επιπλέον αεροπλάνα και επέστρεψε πίσω στο κατάστρωμα του “USS Μπίσμαρκ Σηι” με συνολικά 16 FM-2 και 12 TBF, ένα προοίμιο των επιχειρήσεων που σύντομα θα ακολουθούσαν.
Το CVE-95 προσχώρησε στην Δύναμη Κρούσης TG-77.4 και κατά τη διάρκεια του επομένου μήνα, πραγματοποίησε συχνές εκπαιδευτικές πτήσεις με τη χρήση όπλων, ανατολικά του κόλπου Χουόν της Νέας Γουινέας. Έχοντας ως αποστολή, την αεροπορική υποστήριξη της 6ης Στρατιάς που θα εκτελούσε απόβαση στον Κόλπο Λίνγκαγιεν, η TG-77.4 απέπλευσε για τις νήσους Παλάου στις 27 Δεκεμβρίου, κατά το πρώτο σκέλος της προσέγγισής της, στις ακτές της Λουζόν.
Στις 4 Ιανουαρίου 1945, η Δύναμη Κρούσης υπέστη επιθέσεις από ιαπωνική αεροπορική δύναμη που επιχειρούσε στην περιοχή. Οι μόνες εχθρικές δυνάμεις επιφανείας που συνάντησαν ήταν τα αντιτορπιλικά Χινόκι και Σούγκι, που είδαν οι παρατηρητές της στις 5 Ιανουαρίου κοντά στη Λουζόν. Το “Μπίσμαρκ Σίη” έστειλε τέσσερα τορπιλοπλάνα και τέσσερα καταδιωκτικά για να συμμετάσχουν μαζί με άλλες ναυτικές αεροπορικές Μοίρες σε μια επίθεση εναντίον των δύο εχθρικών πολεμικών πλοίων, προκαλώντας σοβαρές ζημιές και στα δύο αντιτορπιλικά.
Παρόλο που η αμερικανική αρμάδα υπέστη πολλές εχθρικές αεροπορικές επιθέσεις, η μία εκ των οποίων είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια του “USS Ομμάνεϋ Μπέυ” (CVE-79)” και προκάλεσε άλλες λιγότερο θανατηφόρες ζημιές, η TG 77.4 έφτασε ανοικτά της Λουζόν και ξεκίνησε καθημερινές αποστολές υποστήριξης και αναζήτησης στόχων από το πρωί μέχρι το σούρουπο, και έως τις 17 Ιανουαρίου, όταν η Δύναμη Κρούσης απέπλευσε για τις νήσους Καρολίνες .
Ο Γύφτος πέταξε σε 15 πολεμικές αποστολές πολυβολώντας και βομβαρδίζοντας στρατώνες, χαρακώματα, αποθήκες, θέσεις διοίκησης, φορτηγίδες, μικρά σκάφη και πλοία.
Στο πολεμικό ημερολόγιο του “USS Μπίσμαρκ Σηι”, αναφέρεται ότι ο Γύφτος και οι άλλοι πιλότοι καταδιωκτικών κουράστηκαν από τις συνεχείς αποστολές, πρακτικά χωρίς σταματημό, και ότι κάθε πιλότος κατέγραψε κατά μέσο όρο επτά ώρες πολεμικών εξόδων ανά ημέρα, πραγματοποιώντας τουλάχιστον, μία πολεμική έξοδο διάρκειας 3,3 ωρών!
Εν τω μεταξύ, στο Ουλίθι οι προετοιμασίες για την επίθεση και την κατάληψη της Ιβοζίμα ήταν σε εξέλιξη. Για άλλη μια φορά, το “USS Μπίσμαρκ Σηι” λειτούργησε ως μέρος της δύναμης των αεροπλανοφόρων συνοδείας. Τα λεγόμενα "Μπέιμπι Φλάτοπς" της Δύναμης Κρούσης TG 52.2 αναχώρησαν από το Ουλίθι στις 10 Φεβρουαρίου, κινήθηκαν προς την Ιβοζίμα φθάνοντας ανοιχτά της νήσου στις 16 Φεβρουαρίου. Το “USS Μπίσμαρκ Σηι” επιχειρούσε περίπου 50 μίλια νότια του νησιού, παρέχοντας εναέρια κάλυψη και ανθυποβρυχιακές περιπολίας, προστατεύοντας τα θωρηκτά, τα καταδρομικά και τα αντιτορπιλικά που συμμετείχαν στον βομβαρδισμό των ιαπωνικών θέσεων.
Στις 09:00 το πρωί της 19ης Φεβρουαρίου, το πρώτο κύμα των πεζοναυτών αποβιβάστηκε στις ακτές. Στη συνέχεια τα αεροπλανοφόρα συνοδείας με τα αεροπλάνα τους παρείχαν εγγύς υποστήριξη των μαχομένων στρατευμάτων, εναέρια κάλυψη, αναγνωριστικές πτήσεις, αλλά και ανθυποβρυχιακές περιπολίες περιμετρικά του Στόλου.
Ο Ελληνοαμερικανός πιλότος πέταξε πολλές αποστολές εγγύς υποστήριξης, πολυβόλησε θέσεις των Ιαπώνων όπως σκηνές, συγκεντρώσεις στρατευμάτων, καθώς και αμυντικές θέσεις πυροβόλων και θέσεις αντιαεροπορικών όπλων στις παραλίες της Ιβοζίμα. Μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου ο Γύφτος είχε 15 ακόμη πολεμικές αποστολές στο ενεργητικό του, φθάνοντας συνολικά τις 30, κατά τη διάρκεια των δύο μέχρι τώρα, πολεμικών επιχειρήσεων.
Μαζί με τα Αεροπορικά Μετάλλια και τα “Χρυσά άστρα” για κάθε 5 αποστολές που πήρε, τιμήθηκε ακόμα, και με τον “Διακεκριμένο Σταυρό του Ιπταμένου”, για την επιτυχή ολοκλήρωση 20 αποστολών μάχης πάνω από κατεχόμενες από τους Ιάπωνες περιοχές.
ΟΙ KAMIKAZΙ
Το βράδυ της 21ης Φεβρουαρίου, το “USS Μπίσμαρκ Σηι” είχε μόλις προσνηώσει τα αεροπλάνα του από μια αποστολή εγγύς υποστήριξης, όταν αίφνις εμφανίστηκε ένα σμήνος ιαπωνικών αεροπλάνων.
Τα αντιαεροπορικά του αεροπλανοφόρου κατέρριψαν ένα βομβαρδιστικό, ωστόσο ένα άλλο έπεσε κοντά στον ανελκυστήρα της πρύμνης. Στη συντριβή εξεράγησαν τέσσερις τορπίλες στο κατάστρωμα του υπόστεγου, οι οποίες διέλυσαν τα συρματόσχοινα του ανελκυστήρα και προκάλεσαν ζημιά στο πυροδιαμέρισμα της πρύμνης. Η φωτιά φάνηκε να ελέγχεται, μέχρι την στιγμή όμως της δεύτερης έκρηξης του ιαπωνικού αεροπλάνου (καμικάζι), το οποίο έσκασε ακριβώς μπροστά στο φρεάτιο του ανελκυστήρα! Σκοτώνοντας ή τραυματίζοντας θανάσιμα και ολόκληρη την ομάδα πυρόσβεσης.
Αυτή η έκρηξη λύγισε τα διαφράγματα, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν τα καταστρώματα πάνω στους χώρους αποθήκευσης πυρομαχικών, προσθέτοντας έτσι επί πλέον καύσιμη ύλη στη φωτιά! Τα αεροπλάνα στο κατώτερο κατάστρωμα του υπόστεγου έγιναν παρανάλωμα του πυρός, και σύντομα οι φλόγες διέφυγαν από κάθε έλεγχο, όταν όλα τα πυρομαχικά του αεροπλανοφόρου άρχισαν να εκρήγνυται. Αποτέλεσμα, ο Κυβερνήτης να διατάξει την εγκατάλειψη του “USS Μπίσμαρκ Σηι”, και σε λιγότερο από 30 λεπτά, όλο το πλήρωμά του βρέθηκε στη θάλασσα!
Μετά από πολλές εκρήξεις και δύο ώρες πυρκαγιάς, το πλοίο αναποδογύρισε και βυθίστηκε. Τρία αντιτορπιλικά και τρία αντιτορπιλικά συνοδείας, επί 12 ώρες περισυνέλεγαν επιζώντες, ωστόσο, οι ναυτικοί ήρωες μαχητές που χάθηκαν από το “USS Μπίσμαρκ Σηι”, ανήλθαν στους 318.
Ο Γύφτος ήταν ένας από τους πιλότους των καταδιωκτικών που μόλις είχαν επιστρέψει από μια αποστολή, όταν οι δύο Καμικάζι συνετρίβησαν πάνω στο αεροπλανοφόρο μέσα σε δύο λεπτά ο ένας μετά τον άλλο. Το σκάφος του μετατράπηκε σε παρανάλωμα του πυρός, και ο Γύφτος χτυπήθηκε άσχημα και παρέμεινε αναίσθητος. Όταν συνήλθε, άρχισε να ψάχνει μια διέξοδο από το καταδικασμένο αεροσκάφος του, φορούσε το σωσίβιό του, και σύντομα βρέθηκε μπροστά σε μία ναυαγοσωστική λέμβο.
«Ένας άλλος άντρας ήρθε και ήθελε τη λέμβο. Τον ρώτησα αν ήξερε πώς να τη λειτουργήσει, η οποία έπρεπε πρώτα να φουσκώσει. Μου είπε «όχι», οπότε είπα να του δείξω».
Ο Γύφτος παρότρυνε τον άλλο ναύτη να ανεβεί σε ένα σχοινί με κόμπους, ώστε να μπορέσουν να φτάσουν σε ένα σημείο όπου η σχεδία θα μπορούσε να φουσκώσει με ασφάλεια. Αλλά ο άνδρας πανικοβλήθηκε στα μισά του δρόμου, έχασε την ισορροπία του και έπεσε στη θάλασσα. Ο Γύφτος δεν τον ξαναείδε. Πέρασε όλη τη νύχτα μόνος του στην άγρια και φουρτουνιασμένη θάλασσα, όπου στη συνέχεια, ένα αντιτορπιλικό συνοδείας των ΗΠΑ τον εντόπισε, τον πλησίασε και κατέβασε ένα σχοινί προς το μέρος του.
«Μου έριξαν το σχοινί αλλά μου ξέφυγε, και συνέχισαν. Τότε συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσαν να σταματήσουν πολύ ώρα, γιατί αν το έκαναν, μπορεί να τους χτυπούσε ίσως, κάποιο ιαπωνικό υποβρύχιο».
Ώρες αργότερα, αφού η απειλή από ιαπωνικά υποβρύχια είχε περιοριστεί κάπως, ο Γύφτος κατάφερε να επιβιβαστεί σε μια ήδη, υπερφορτωμένη σωστική λέμβο. Σύντομα πλησίασε ένα άλλο αντιτορπιλικό, το οποίο πέταξε εκ νέου ένα σκοινί. Αυτή τη φορά, κάποιος το άρπαξε, και οι επιζώντες άρχισαν την ανάβαση προς το κατάστρωμα του αντιτορπιλικού. Ο Γύφτος βοήθησε άλλους να ανέβουν στο πλοίο, αλλά όταν ήρθε η σειρά του, διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να το κάνει, επειδή η υποθερμία τον είχε αποδυναμώσει σοβαρά. Κατάφερε όμως και επιβιβάστηκε στο αντιτορπιλικό όπου τον φρόντισαν κρατώντας τον στεγνό και ζεστό.
Εκεί έμαθε ότι περισσότεροι από 300, από τους 900 ναυτικούς που επέβαιναν “USS Μπίσμαρκ Σηι” είχαν σκοτωθεί από την επίθεση των Καμικάζι.
Ο Γύφτος τιμήθηκε με τον “Διακεκριμένο Σταυρό του Ιπταμένου”, το Αεροπορικό Μετάλλιο με τα “Πέντε Χρυσά Αστέρια” και πολλά παράσημα των επιχειρήσεων. Αποστρατεύτηκε ως Ανθυποπλοίαρχος (Ι), και επέστρεψε στην πατρίδα του στο Πίτσφιέλντ μετά τον πόλεμο.
Ο Βασίλειος Γύφτος διετέλεσε πρόεδρος και διευθυντής της πρώην “Γύφτος Μπρος Inc.” από το 1945 έως το 1982. Παντρεύτηκε την αγαπημένη του, επίσης Ελληνοαμερικανίδα Θεοδώρα Κοροντζή. Όταν η “Γύφτος Μπρος” εξαγόρασε την “Κάουφμαν Μπρος”, “Γουόλσεϊλ Κάντυ” το 1948, ίδρυσε το τμήμα πωλήσεων της εταιρείας στο οποίο ήταν επικεφαλής μέχρι την παραίτησή του στις 8 Ιουνίου 1982. Από το 1983 έως το 1987, υπηρέτησε και ως διευθυντής περιοχής του τμήματος υπηρεσιών τροφίμων της Κόκα-κόλα.
Ήταν μέλος του “National Automatic Vending/Merchandising Association, του Veterans of Foreign Wars”, όπου υπηρέτησε ως διοικητής από το 1997 έως το 1998, στους Αμερικανούς Βετεράνους με ειδικές ανάγκες, στην Αμερικανική Λεγεώνα του Λέινσμπόρουχ, στη “Μυστική Στοά των Μασόνων”, στο “Country Club του Πίτσφιελντ (ηενέτειρά του)” και στο “Μπέρσιαρ Χιλλς Κάντρυ Κλαμπ”.
Ήταν επίσης μέλος του “Ρόταρυ Κλαμπ” από το 1968, το οποίο υπηρέτησε ως πρόεδρος μέχρι 1975. Το 1976 έλαβε το βραβείο υποτροφίας “Πωλ Χάρις” ως πρότυπο του πνεύματος και των ιδανικών του Ρόταρυ. Υπηρέτησε στο διοικητικό συμβούλιο του Πίτσφιελντ YMCA και συγκεκριμένα στις επιτροπές που αφορούσαν τα κτίρια και την περιουσίας του. Υπηρέτησε επίσης στο τμήμα ειδικών δωρεών της United Way και στην Αστυνομική Επιτροπή του Lanesborough. Ο Μπιλ έχει έναν γιο τον Δρ Ντην A. Γύφτος από τη Νασούα, N.H., μια κόρη την Έλεν Χόντγκινς επίσης από τη Νασόυα, και πέντε εγγόνια. Απεβίωσε στο σπίτι του το 2005.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΒΥΘΙΣΗΣ ΤΟΥ "USS BISMARCK SEA CVE-95"
«Το αεροπλάνο χτύπησε το πλοίο στο πίσω ανελκυστήρα. Μπαίνοντας στο πλοίο χτύπησε τέσσερις τορπίλες από το δεξί ράφι αποθήκευσης και τις σκόρπισε στο κατάστρωμα του υπόστεγου. Τα καλώδια του ασανσέρ κόπηκαν και ο ανελκυστήρας έπεσε στο κατάστρωμα του υπόστεγου. Ο αγωγός τροφοδοσίας του συστήματος κατάσβεσης με νερό σε εκείνο το τμήμα καταστράφηκε, ωστόσο λειτούργησε και ενεργοποίησε τις κουρτίνες νερού και τα σπρίνκλερ για την κατάσβεση. Ο κατεστραμμένος αγωγός όμως δεν επέτρεψε τη ροή του νερού προς το επόμενο πυροδιαμέρισμα και τις κουρτίνες και τα σπρίνκλερ που διέθετε. Παρόλα αυτά, η φωτιά φαινόταν να ελέγχεται μέχρι που μια δεύτερη ισχυρή έκρηξη συνέβη περίπου δύο λεπτά αργότερα ακριβώς μπροστά από τον ανελκυστήρα σκοτώνοντας μεγάλο αριθμό πυροσβεστών. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι αυτή η έκρηξη προκλήθηκε από ένα δεύτερο αεροπλάνο που πέρασε από το κατάστρωμα και εξερράγη ανάμεσα στα καταδιωκτικά που ήταν σταθμευμένα σε αυτό το σημείο. Αυτά τα αεροπλάνα ήταν γεμάτα με καύσιμα και η φωτιά έγινε έντονη και ανεξέλεγκτη. Η δεύτερη αυτή έκρηξη ανατίναξε ολόκληρο το πίσω μέρος του υπόστεγου και τα διαφράγματα στο κατάστρωμα που βρίσκονταν οι αίθουσες ενημέρωσης ανατινάχτηκαν. Παράλληλα μια ποσότητα πυρομαχικών 20 ή 40 mm, ή και των δύο διαμετρημάτων άρχισαν να εκρήγνυται καθιστώντας την περιοχή απροσπέλαστη».
Τα πέντε αδέλφια του Κωνσταντίνου Σαράντου Γύφτου, ο Πήτερ ο Τζων ο Γουίλιαμ ο Άρθουρ και ο Σαράντος, φωτογραφίζονται μαζί, πιθανώς, μετά το τέλος του πολέμου. Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του πολέμου τα τέσσερα αδέλφια εκτός από τον Πήτερ, καταχωρήθηκαν ως αγνοούμενοι ή νεκροί! Αλλά, ω του θαύματος, επέζησαν, και επέστρεψαν στο σπίτι τους.
Ο Πήτερ ήταν ο μικρότερος από τα πέντε αδέλφια και κατατάχθηκε στο στρατό κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου σε ηλικία μόλις 17 ετών. Δεν γνώρισε ποτέ μάχη, εκπαιδεύτηκε στο μηχανοκίνητο πεζικό. Ωστόσο, όντας ο μικρότερος από τα πέντε αδέλφια και με τα τέσσερα από αυτά να συμμετέχουν στη φωτιά του Πολέμου, δεν κλήθηκε για δράση.
Ο Τζων ήταν νοσηλευτής του Πολεμικού Ναυτικού και υπηρετούσε στο αεροπλανοφόρο “USS Ticonderoga”. Όταν αυτό χτυπήθηκε σοβαρά από τορπίλες και επιθέσεις αυτοκτονίας των Καμικάζι, εκατοντάδες μέλη του πληρώματος χάθηκαν στην στιγμή. Ανέπτυξε «μετατραυματικό στρες», και σχεδόν, ποτέ δεν μίλησε για τον πόλεμο. Το μόνο που θυμόταν ήταν ότι έβλεπε παντού σιαμελισμένα μέλη των φίλων του. Ο Τζον τιμήθηκε γιατί βοήθησε πολλούς άντρες να επιβιώσουν, αλλά αργότερα στη ζωή του είχε εφιάλτες.
Ο Γουίλιαμ (Μπιλ) υπηρέτησε ως πιλότος της “Composite Squadron 86” στο “USS Bismarck Sea” με έντονη δράση στον Ειρηνικό, και του απονεμήθηκαν τα μετάλλια DFC και Air Medal.
Ο Άρθουρ ήταν βετεράνος του Αμερικανικού Στρατού στον Β' ΠαγκόσαμιοΠόλεμο, και υπηρέτησε από τις 11 Ιανουαρίου 1945 έως τις 24 Ιουνίου 1946, στην 40η Μεραρχία στο Νότιο Ειρηνικό και την Κορέα. Απολύθηκε με τον βαθμό του Λοχία.
Ο Σαράντος υπηρέτησε στον Αμερικανικό Στρατό. Σε ένα ιδιαίτερα τραγικό περιστατικό με γερμανικά στρατεύματα στη Γαλλία, ο Σαράντος, Υπολοχαγός του Στρατού, αναφέρθηκε ως αγνοούμενος μετά την μάχη. Τελικά, εμφανίστηκε αργότερα, και μπόρεσε να ξαναβρεθεί με τους συναδέλφους του, και να βοηθήσει άλλους σ' αυτή τη διαδικασία, κάτι που του χάρισε τον “Χάλκινο Αστέρα”.
Πηγή : THE DANGERS OF CARRIER OPERATIONS ON THE USS BISMARCK SEA
(National Archive)
*/*
ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΛΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΛΕΖΑΝΤΕΣ - ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΑΤΩ
1η. [Ο Βασίλειος χαμογελάει στην κάμερα καθισμένος σε ένα VC-86 FM-2 Γουάιλντκατ του “USS USS Μπίσμαρκ Σηι”].
4. [Ο Μπιλ ή Γουίλιαμ Γύφτος,
όπως ήταν αργότερα γνωστός, όρθιος αριστερά, σε μια ομαδική φωτογραφία
των πιλότων της Μοίρας F-37 στον Αεροναύσταθμο Nας της Ντεύτόνα κατά την
διάρκεια της επιχειρησιακής του εκπαίδευσης, πιθανότατα τον Μάιο του
1944, λίγες εβδομάδες πριν μεταφερθεί για καθήκοντα στην Μικτή Μοίρα
“Κόμποσιτ Σκουαντρόν 86”. Η φωτογραφία αυτή ήταν μέρος μίας αναμνηστικής
αφίσας με τους πιλότους της VF-37 την δεδομένη στιγμή].
6η. [Ομαδική
φωτογραφία των ιπταμένων της "Κομποσιτ Σκουαντρον 86" στο κατάστρωμα
του “USS Μπίσμαρκ Σηι”. Ο Γύφτος είναι γονατιστός, πρώτος από αριστερά.
Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον είναι ότι στην ίδια σειρά, γονατιστός,
δεύτερος από την δεξιά πλευράν είναι ο συνάδελφος του Ελληνοαμερικανός
πιλότος Γιάννης (Τζον) Παπαδάκης. Ο Παπαδάκης πέταξε με τορπιλοπλάνα -
βομβαρδιστικά τύπου Άβενγκερ και πραγματοποίησε πολλές εξορμήσεις με τον
Γύφτο να του παρέχει προστασία πολλές φορές. Η ιστορία και η δράση του
Γιάννη Παπαδάκη θα παρουσιαστεί και αυτή μελλοντικά].
Από 9 έως 21. Κόλαση πυρός στο αεροπλανοφόρο πριν βυθιστεί. [Το
αεροπλανοφόρο συνοδείας του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, USS Bismarck
Sea (CVE-95) πλέει σε φουρτουνιασμένη θάλασσα στις 24 Ιουνίου 1944.
(NARA 80-G-240135)].
[Η μεγάλη έκρηξη στο αεροπλανοφόρο
“USS Μπίσμαρκ Σηι” (CVE-95), μετά το χτύπημα που δέχθηκε από τους
Καμικάζι τη νύχτα της 21ης-22ας Φεβρουαρίου 1945, ενώ συμμετείχε στην
επιχείρηση κατάληψης της Ιβοζίμα. Η έκρηξη είχε ως αποτέλεσμα τη βύθιση
του πλοίου. Η φωτογραφία λήφθηκε από το αεροπλανοφόρο συνοδείας “USS
Σαγκινάου” (CVE-82). (NARA 80-G-335103). Ακριβώς από κάτω πίνακας
αγνώστου καλλιτέχνη που αναπαριστά τη στιγμή κατά την οποία το
αεροπλανοφόρο δέχεται το δεύτερο πλήγμα από πιλότο αυτοκτονίας. O
πίνακας ανήκει στο βετεράνο επιζήσασα από την επίθεση, Άντυ Μόου από το
Σίμπλεϊ της Αϊόβα, ο οποίος έγραψε και βιβλίο για τη βύθιση του “USS USS
Μπίσμαρκ Σηι”].
[Το
N37 ήταν ένα από τα FM-2 Γουάιλντκατ της VC-86 με το οποίο πέταξε ο
Ελληνοαμερικανός πιλότος από το κατάστρωμα του “USS Μπίσμαρκ Σηι”. Το
FM-2 ήταν ο πιο πολυάριθμη και ισχυρότερη έκδοση του “Γουάιλντκάτ” με
ισχύ κινητήρα ίση με 1.350 ίππους. Μεγαλύτερο κάθετο ουραίο σταθερό. και
περισσότερη χωρητικότητα καυσίμου, κερδίζοντας το όνομα "Γουάιλντερ
Γουάιλντκατ". Το FM-2 είχε τέσσερα πολυβόλα έναντι έξι της έκδοσης
F4F-4. Η αφαίρεση αυτών των δύο όπλων επέτρεψε στο αεροπλάνο να
μεταφέρει περισσότερα πυρομαχικά στη μάχη. Το Γουάιλντκάτ της
Γκρούμμαν μετέφερε 1.440 βλήματα για τα έξι πολυβόλα, ενώ τα FM της
Ήστερν 1.720 βλήματα για τα τέσσερα όπλα, επιτρέποντας περισσότερο χρόνο
βολής και αντοχή. Το FM-2 διακρίθηκε ιδιαίτερα κατά τις
επιχειρήσεις της ανακατάληψης των Φιλιππίνων. Τα αεροπλανοφόρα
συνοδείας παρείχαν εγγύς αεροπορική υποστήριξη και εναέρια κάλυψη σε
όλες τις παραλίες κατά την εισβολή, ενώ επιτέθηκαν με επιτυχία και
εναντίον μεγάλων μονάδων επιφάνειας του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού
Ναυτικού κατά τη Μάχη της Σαμμάρ. Το FM-2, που κατασκευάστηκε σε
τεράστιους αριθμούς και αναμενόταν να αναλάβει σοβαρό ρόλο κατα την
εισβολή στις Ιαπωνικές νήσους. Οι βομβαρδισμοί όμως της Χιροσίμα και
του Ναγκασάκι με πυρηνικά άλλαξαν τα πάντα, και τα Γουάιλντκατ δεν ήταν
πλέον αναγκαία. Μεγαλύτερα αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων όπως το Κορσαίρ,
το Χάλλκατ και το Σκάυραϊντερ έγιναν διαθέσιμα. Πέρα από το αρχικό
όραμα του πίσω από τη σχεδίαση του F4F το 1936, τα στιβαρά Χέλλκατ και
Κορσαίρ ήταν ικανά όχι μόνο ως καταδιωκτικά αλλά και με τους ισχυρούς
κινητήρες τους, ήταν πλέον ικανά αεροπλάνα Δίωξης - Βομβαρδισμού. Το
μικρότερο Χέλλκατ φαινόταν να είναι ελάχιστα χρήσιμο για το μεταπολεμικό
έθνος και εκατοντάδες Γουάιλντκατ απλώς πετάχτηκαν στη θάλασσα στο τέλος του πολέμου].
[Αν και δεν μπορέσαμε να βρούμε καμία αναφορά σχετικά με το ατύχημα της πρώτης φωτογραφίας, η ακολουθία των παρακάτω φωτογραφιών είναι αντιπροσωπευτική των κινδύνων που αντιμετώπιζαν οι πιλότοι και οι ναυτικοί στα καταστρώματα των αεροπλανοφόρων του Αμερικανικού Ναυτικού.
Οι φωτογραφίες από το κατάστρωμα του USS Μπίσμαρκ Σηι (CVE-95) τραβήχτηκαν στις 19 Δεκεμβρίου 1944. Ένα αεροσκάφος FM-2 Γουάιλντκατ, συγκεκριμένα το N27, το οποίο κατα την προσνήωση, είτε έχασε είτε έσπασε το άγκιστρο ανάσχεσης και έπεσε στα σταθμευμένα αεροπλάνα στην πλώρη του CVE-95. Tο N27 συνετρίβη στο N33 σπρώχνοντάς το πάνω από την πλώρη με αποτέλεσμα και τα δυο να καταλήξουν στη θάλασσα. Ο Σημαιοφόρος (Ι) Γουντς, πιλότος του N33, φαίνεται να βρίσκεται ξαπλωμένος στο κατάστρωμα ανάμεσα στα συντρίμμια των αεροπλάνων. (Εθνικά Αρχεία)].
22η. Η επίθεση των Καμικάζι στο αεροπλανοφόρο "Μπίσμαρκ" που βυθίστηκε τελικώς, δοσμένη από Αμερικανό ζωγράφο.