*/*
ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΣ ΗΛ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ
(1898 -1940)
Για τον Ταγματάρχη Μαντούβαλο δεν ήξερα τίποτα, μέχρι που στις 14 Μαΐου του 1997 και ώρα 6:30 απογευματινή στο σπίτι μου στα Σανά Χαλκιδικής, είχα μια συνέντευξη με τον υπέργηρο κάτοικο του χωριού Περικλή Σμυρλή, απόμαχο του Β' ΠΠ.
Ο Περικλής Σμυρλής κλάσεως του 1927, 92 χρονών στη συνέντευξη, δεν είναι κληρωτός στρατιώτης στον Πόλεμο του '40, αλλά επίστρατος.
Λέγοντας πολλά και διάφορα με τον γέρο-Περικλή, χωρίς να τον ρωτήσω καν, προς το τέλος της συνεντεύξεως μου λέει από μόνος του και το εξής περιστατικό:
-Έεεε!.. Τα θυμούμαι όλα!.. Όλα, όλα... Αργύρη! Σα να γίνονται τώρα! Κι ας πέρασαν τόσα χρόνια!..
Εκεί στην Αλβανία, στον Μοράβα, στο Εβάν που ήμασταν... Είχ’ ένα ύψωμα, το είχαν πολύ καλά οχυρωμένο οι Ιταλοί. Ήταν όλοι τους μέσα στα αμπριά. Δεν έβλεπες κανέναν! Δε μπορούσαμε να το "σπάσουμε", με τίποτα!
Μας “έβαζαν” (πολυβολούσαν) από εκεί και μας καθήλωναν. Δεν μπορούσαμε να κουνηθούμε! Ήταν επικίνδυνο, γιατί με την υποστήριξη αυτών οι άλλοι Ιταλοί μπορούσαν να μας περικυκλώσουν!..
Τι να κάνουμε, τι να κάνουμε;
Μια μέρα, ένας Ταγματάρχης... Μαντούβαλος λέγονταν στο επίθετο, λέει: “Εγώ θα πάω να τους βγάλω!.. Θα πάω να τους βγάλω εγώ, τους Ιταλούς”.
Παίρνει το Τάγμα του και πηγαίνει. Πιάνονται στα γερά... Τους έβγαλαν!.. Αλλά δεν έμεινε ούτε ένας!.. Ούτε ο Ταγματάρχης, ούτε κανένας!.. Σκοτώθηκαν όλοι, αλλά τους έβγαλαν!.. Τους έβγαλαν με την ξιφολόγχη!..
-Σκοτώθηκαν, ε;
-Βρε, σκοτώθηκαν όλοι, σου λέω... Δεν έμεινε ούτε ένας!.. Αλλά τους έβγαλαν! Ναι, τους έβγαλαν! Με την ξιφολόγχη!..
Τον βλέπω σκεπτικό και συνοφρυωμένο. Μπάρμπα Περικλή;
-Λέγε; Μου κάνει, δίχως να με κοιτάξει. Σε ακούω.
-Μετά από αυτό που μου είπες, δεν έχει τίποτα άλλο σοβαρό να πούμε, και λέω να κλείσουμε εδώ τη συνέντευξή μας, αν δεν έχεις αντίρρηση; Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο... Στον Ταγματάρχη Μαντούβαλο και τα παλικάρια του!.. Συμφωνείς;
-Συμφωνώ... Να την κλείσουμε.
-Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ... Να ζήσεις άλλα τόσα χρόνια.
-Εγώ σ’ ευχαριστώ, που μ’ έκανες να τα θυμηθώ. Να 'σαι καλά, αγόρι μου.
Το σαράκι της αμφιβολίας όμως, για τον Ταγματάρχη Μαντούβαλο και τα παλικάρια του, η δυσπιστία μου λίγο για τα λόγια του αιωνοβίου γερο-Περικλή, μ΄ έκαναν να το ψάξω λίγο παραπέρα, μέχρι που τα λόγια του επαληθεύτηκαν κατά γράμμα.
Ο Ταγματάρχης Παναγιώτης Μαντούβαλος, σύμφωνα με καθαρώς στρατιωτικές πηγές, είναι ο πρώτος πεσών ανώτερος Έλληνας αξιωματικός του Αλβανικού Έπους σε ηλικία 42 χρονών, όπως επί λέξη διαβάζω:
“Την 17ην Νοεμβρίου 1940, ο ταγματάρχης Μαντούβαλος διατάσσεται να καταλάβει το ύψωμα 1878, κλειδί της τοποθεσίας του Μόραβα, θέσις με στρατηγικήν σημασίαν. Κατακλυσμός πυρός των αμυνομένων του υψώματος 1878, προσπαθεί να ανακόψη την πορείαν του αλλά ματαίως. Ο χάλυψ των εχθρικών πυρών δεν λυγίζει την καρδίαν του πραγματικού Μανιάτου, του αληθώς γενναίου ταγματάρχου Παναγιώτη Μαντούβαλου. Φθάνει εις το ύψωμα 1878, όπου προ ισχυρού συρματοπλέγματος, τον υποδέχεται κόλασις πυρός των όπλων των αμυνομένων...”.
Ο ταγματάρχης πεζικού Παναγιώτης Μαντούβαλος του Ηλία, βρίσκεται εκεί, στην κορυφή του υψώματος 1878 νεκρός μεν, με τα παλληκάρια του, ηττημένος δε, “ΌΧΙ”.
Αργότερα η Λακωνική μούσα θα θρηνήσει, θα ψάλλει όπως αυτή ξέρει την απώλεια του ηρωικού Ταγματάρχη της, συνέχεια του Λεωνίδα, του Βρασίδα, και πολλών-πολλών άλλων ανδρείων ανδρών, στο πέρασμα των αιώνων...
Αργύριος Γ. Δαγκίλας
*/*
Ευοί ευάν , αδέρφια... Έρρωσθε και Ευδαιμονείτε... ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΣ ΠΟΛΛΑ, χρονιάρα μέρα αύριο, σε μιάμιση ώρα που ξημερώνει, η Ελλάδα, έχει να πει πολλά ακόμα "ΌΧΙ", με την πολιτική σαβούρα που έχει μπλέξει, θα το καταλάβετε με τις ανοησίες που θα πουν στα "μαρκούτσια", τις γελοίες και άνευ περιεχομένου, σαχλές "δηλώσεις" τους! Λιποτάκτες, ανυπότακτοι, ριψάσποδες και "άκαπνοι" οι πλείστοι εξ' αυτών!
