Αποτελέσματα Έρευνας του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), αναφορικά με τη ρευστότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων και τη συνεργασία τους με τις τράπεζες
Θεσσαλονίκη, 02.05.2011
Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι η ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί τη μόνη υγιή διέξοδο της ελληνικής οικονομίας από την ύφεση, στο πλαίσιο της διεθνούς ανάκαμψης και αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης. Οι ελληνικές εξαγωγές το 2010 αυξήθηκαν σε ποσοστό άνω του 10%, ενώ τα στοιχεία για τις ελληνικές εξαγωγές τον Ιανουάριο 2011 είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών από τον περσινό Ιανουάριο ανέρχεται σε 44%, συνεχίζοντας την έντονα ανοδική πορεία που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2010.
Ωστόσο, έχει καταστεί σαφές ότι η ανοδική αυτή πορεία θα ήταν εξασφαλισμένη αν οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις διέθεταν την απαραίτητη ρευστότητα που θα τις δώσει τη δυνατότητα να εξάγουν σε περισσότερες αγορές επιτυχημένα. Ήδη τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Τράπεζες της Ελλάδος (ΤτΕ) για τον Φεβρουάριο 2011 δίνουν περαιτέρω επιβράδυνση του ετήσιου ρυθμού ανόδου της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα, διαμορφούμενος σε -0,3% από -0,2% τον Ιανουάριο 2011.
Ο ΣΕΒΕ, αντιλαμβανόμενος τις διαστάσεις που έχει λάβει το πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας στο σύνολο της εξαγωγικής επιχειρηματικής κοινότητας της χώρας και όχι μόνο, διενήργησε το διάστημα Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2011, έρευνα μέσω αποστολής ερωτηματολογίων στις ελληνικές επιχειρήσεις με θέμα: «Ρευστότητα – Προβλήματα με τις τράπεζες». Το ερωτηματολόγιο απευθύνθηκε κατά βάση σε εξαγωγικές επιχειρήσεις (μέλη – μη μέλη του ΣΕΒΕ), ανεξαρτήτως κλάδου δραστηριότητας και σε αυτό ανταποκρίθηκαν συνολικά 113 επιχειρήσεις.
Σκοπός της έρευνας ήταν η σφυγμομέτρηση των τάσεων και των προσδοκιών των ελληνικών επιχειρήσεων σχετικά με την χρηματοδότησή τους από τις τράπεζες, στο πλαίσιο της διερεύνησης νέων παρεμβάσεών για την ενίσχυση της ρευστότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα στη συνεργασία επιχειρήσεων-τραπεζών. Συγκεκριμένα, στην ερώτηση: «Πώς κρίνετε τη συνεργασία και την τελική έκβαση για τη χρηματοδότησή σας από τις τράπεζες το 2010;», το 44% απάντησε «Κακή – Πολύ Κακή», το 27% απάντησε «Μέτρια» και το 30% απάντησε «Καλή – Πολύ Καλή» (βλ. διάγραμμα 1).
Διάγραμμα 1. Πώς κρίνετε τη συνεργασία και την τελική έκβαση για τη χρηματοδότησή σας από τις τράπεζες το 2010;
Στην ερώτηση «Πώς εκτιμάτε ότι θα είναι η δυνατότητα χρηματοδότησης της επιχείρησής σας από τις τράπεζες μέσα στο 2011», που ουσιαστικά αποτιμά τις προσδοκίες των επιχειρήσεων για το 2011, η πλειοψηφία απάντησε ότι θα είναι «χειρότερη από το 2010» (ποσοστό 62%), 31% απάντησε ότι θα είναι «Ίδια», ενώ μόλις 7% εκτιμά ότι η δυνατότητα χρηματοδότησης των επιχειρήσεων των επιχειρήσεων το 2011 θα είναι «Καλύτερη από το 2010» (βλ. διάγραμμα 2).
Διάγραμμα 2. Πώς εκτιμάτε ότι θα είναι η δυνατότητα χρηματοδότησης της επιχείρησής σας από τις τράπεζες μέσα στο 2011;
Διερευνώντας σε μεγαλύτερο βάθος τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις κατά τη συνεργασία τους με τις τράπεζες τον τελευταίο χρόνο, 68% των επιχειρήσεων αντιμετώπισαν προβλήματα, 18% δεν αντιμετώπισαν προβλήματα, ενώ 14% δεν απάντησαν στην συγκεκριμένη ερώτηση (βλ. διάγραμμα 3).
Διάγραμμα 3. Κατανομή επιχειρήσεων με βάση την απάντησή τους
Το μεγαλύτερο πρόβλημα των επιχειρήσεων είναι το υψηλό κόστος χρηματοδότησης και τα υψηλά επιτόκια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι 17,3% των επιχειρήσεων αντιμετώπισε πρόβλημα λόγω υψηλών επιτοκίων και 7,5% λόγω της αύξησης του spread. Ακόμα, η απροθυμία χρηματοδότησης (8,3%) και η μείωση των ορίων χρηματοδότησης (12%) αποτελούν δύο από τα κυριότερα προβλήματα για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων σύμφωνα με τα στοιχεία του δείγματος. Ακόμα, αρκετές επιχειρήσεις (6,8%) δηλώνουν δυσφορία για την αύξηση του κόστους συναλλαγής με τις τράπεζες.
Επιπρόσθετα, μερικές από τις επιχειρήσεις, ανέφεραν ότι η συναλλασσόμενη τράπεζα τροποποίησε χωρίς προειδοποίηση τους όρους χρηματοδότησης, 5 επιχειρήσεις αναφέρθηκαν στο πρόβλημα της γραφειοκρατίας και στην έλλειψη τεχνογνωσίας για θέματα εξαγωγών από το αρμόδιο τμήμα των τραπεζών. Επιπλέον, 3 από τις επιχειρήσεις ανέφεραν ότι δεν δανείστηκαν, λόγω του υψηλού κόστους χρηματοδότησης, ενώ 2 επιχειρήσεις ανέφεραν ότι αντιμετώπισαν πρόβλημα με την δυναμική της συνεργαζόμενης τράπεζας, η οποία δεν μπορούσε να υποστηρίξει τις κεφαλαιακές τους ανάγκες λόγω μεγέθους.
Γίνεται αντιληπτό από τα αποτελέσματα της έρευνας του ΣΕΒΕ, ότι το πρόβλημα της ρευστότητας των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες αποτέλεσαν το 2010 τη μοναδική συνισταμένη ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία της ύφεσης και την ελπίδα για ανάπτυξη για το 2011, είναι ιδιαίτερα μεγάλο. Απαιτείται λοιπόν, η παρέμβαση του κράτους για άμεση αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά, καθώς αποδεικνύεται ότι μόνο μέσω της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας μπορεί η Ελληνική οικονομία να καταγράψει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
